Rạng sáng ngày 24/9, miền Bắc đón đợt không khí lạnh đầu tiên. Năm nay, theo dự báo của cơ quan chức năng, mùa đông sẽ đến sớm và lạnh hơn.
Điều đáng nói là ngay trong đợt “rét nhẹ” này đã có nhiều người “hắt hơi sổ mũi” phải đi bệnh viện. Đó là những bệnh thường gặp khi trời đất giao mùa Thu Đông.
Đo thân nhiệt thường xuyên cho trẻ để sớm phát hiện cảm sốt.
1. Thời tiết giao mùa là điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển, làm dịch bệnh bùng phát và lây lan trong cộng đồng, đặc biệt là ở người già và trẻ nhỏ sức đề kháng yếu. Thời điểm này, thời tiết thay đổi thất thường, phía Nam mưa nắng bất chợt trong khi phía Bắc xuất hiện những con gió lạnh kèm theo tiết trời hanh khô. Đây chính là lúc cảm cúm, viêm mũi dị ứng, sởi, chân tay miệng, viêm đường hô hấp… bùng phát.
Nhiều người coi thường nhưng cúm lại là bệnh dễ xâm nhập bậc nhất, từ đó mà khởi phát những bệnh khác ở những người có bệnh nền. Cúm là bệnh đường hô hấp do virus gây ra, lây lan qua không khí, nước bọt. Người mắc cúm sẽ ngạt mũi, đau đầu, ho và đau họng, sốt, cơ thể đau mỏi.
Cũng trong tiết giao mùa Thu Đông, sởi cũng là loại bệnh thường gặp. Người bệnh sốt phát ban, ho nhiều, mắt đỏ có thể dẫn tới viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, viêm não… Bệnh thường lây theo đường hô hấp qua các giọt b.ắn dịch tiết từ đường hô hấp của người mắc bệnh. Riêng với t.rẻ e.m dưới 10 t.uổi, thời điểm này nếu không cẩn thận rất có thể mắc bệnh tay chân miệng.
Theo BS Nguyễn Thị Hạnh, mùa này có khá nhiều bệnh “ghé thăm”, nên cần hết sức đề phòng. Thời tiết mùa Thu được coi là dễ chịu nhất trong năm, nhưng do nhiệt độ giữa ngày và đêm chênh lệch nhau nhiều nên đây cũng là mùa dễ mắc bệnh hơn các mùa khác.
Đáng chú ý là bệnh tim mạch, khi số trường hợp bị nhồi m.áu cơ tim gia tăng, kể cả nguy cơ đột quỵ cũng tăng, nhất là với những người có vấn đề về tim mạch.
“Thời tiết thay đổi đột ngột, cơ thể cũng phải thay đổi để thích ứng với thời tiết, từ đó có thể làm quá tải hệ thống tim mạch. Ngay cả những người khỏe mạnh cũng nên đề phòng chứng tăng huyết áp, khó thở, tim đ.ập nhanh do sự thay đổi nhiệt độ dễ gây ra những cơn co thắt nhiều ở mạch m.áu”, lời khuyên của BS Hạnh.
BS Hạnh cũng cho biết, vào mùa này các bệnh thuộc nhóm đường hô hấp, tiêu hóa, xương khớp, dị ứng cũng nhiều lên. “Tuy không phải bệnh nào cũng dẫn tới nguy cơ t.ử v.ong nhưng nếu để bệnh xâm nhập, kéo dài sẽ hủy hoại nền tảng sức khỏe của mỗi người”- BS Hạnh khuyến cáo.
Với sốt virus ở thời điểm giao mùa, nền nhiệt độ cơ thể từ 38,5 độ C trở lên. Nó có thể kéo dài từ 3 đến 7 ngày, khiến cơ thể mệt mỏi, suy yếu. Những yếu tố chủ yếu dẫn tới sốt virus mùa này là do ướt khi gặp mưa, nằm ngủ bật quạt thốc thẳng vào đầu.
Với người cao t.uổi, mùa này rất dễ bị đau nhức xương khớp. Đáng chú ý, bệnh này đang “trẻ hóa”, kể cả người trong độ t.uổi 30 cũng có thể mắc. Nếu không có cách điều trị tích cực và khoa học, bệnh sẽ ủ lâu hơn, trong nhiều trường hợp sẽ theo con người đến cuối đời.
Sơ đồ bệnh cảm cúm – loại bệnh thường gặp mùa Thu Đông.
2. Vậy, làm gì để phòng bệnh mùa Thu Đông? Câu hỏi tưởng như đơn giản và câu trả lời cũng không phức tạp, nhưng đáng ngại là vì thế mà nhiều người coi thường, chủ quan khiến cho bệnh dễ xâm nhập rồi từ đó khu trú lâu dài, tàn phá sức khỏe một cách âm thầm.
Nhìn chung, “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, tuy nhiên cũng vẫn cần thực hiện những biện pháp rất cụ thể để tránh sự xâm nhập của bệnh tật mùa Thu Đông.
Theo dược sĩ Hòa Bình, trong khi môi trường xung quanh nhiều yếu tố bất lợi cho sức khỏe, thời tiết giao mùa dễ phát sinh bệnh thì tích cực và năng động trong mọi công việc, với tinh thần lạc quan yêu đời, một trí tuệ minh mẫn trong một thân thể cường tráng sẽ tạo ra một hệ thống miễn dịch tốt, có sức đề kháng cao.
Trước tiên và rất quan trọng là tăng cường vận động. Dược sĩ Bình dẫn một số kết quả nghiên cứu cho biết những người thường xuyên vận động, tập thể dục mỗi ngày 45 phút sẽ giảm được nguy cơ bị cảm lạnh, giảm đau trong viêm đa khớp, tần suất cơn hen ở bệnh nhân hen giảm dần và kiểm soát được cơn hen.
“Khi trời lạnh dần, mọi người thường hay ngủ nướng, không thích ra khỏi nhà. Những người này thường có nguy cơ cao mắc bệnh gấp 4 lần so với những người duy trì thể dục thường xuyên mỗi ngày. Thể dục thể thao giúp cho mọi người năng động, hoạt bát và làm cho cuộc sống có ý nghĩa hơn”, theo dược sĩ Bình.
Một điểm rất đáng chú ý trong thời tiết này là không tự ý sử dụng thuốc kháng sinh khi mắc bệnh. 90% bệnh cảm lạnh hay cúm là do virus gây ra, do đó, không tự ý dùng thuốc kháng sinh, vì thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng để điều trị các bệnh do nhiễm khuẩn. Kháng sinh không có tác dụng diệt virus, bên cạnh đó kháng sinh có thể gây tác dụng phụ rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy.
Các bác sĩ khuyên rằng, vào mùa này, để làm giảm các triệu chứng cảm cúm, chúng ta nên giữ cơ thể ở trong phòng đủ ấm và độ ẩm thích hợp; súc miệng thường xuyên và nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý; mỗi ngày uống một ly nước chanh, uống thêm viên bổ sung kẽm để giúp nâng cao sức đề kháng và tăng cường khả năng miễn dịch phòng chống bệnh.
Các bệnh thường gặp mùa Thu Đông
Thời điểm giao mùa Thu Đông thời tiết thay đổi thất thường, dẫn tới một số bệnh. Trong đó phải kể đến cảm cúm, thủy đậu, đau mắt đỏ, đau họng, viêm đường hô hấp, sốt xuất huyết, chân tay miệng, tiêu chảy. Các bệnh này thường dễ lây. Đặc biệt cần chú ý không nên coi đó là “bệnh vặt” từ đó không đề phòng hoặc không chữa trị kịp thời. Cũng cần lưu ý không tự chữa bằng cách dùng thuốc không được chỉ định từ bác sĩ, vì rất có thể khiến bệnh kéo dài hoặc nặng thêm.
Biến chứng nguy hiểm của viêm mũi dị ứng khi thời tiết giao mùa
Viêm mũi dị ứng là một trong những bệnh thường gặp ở mọi lứa t.uổi. Nếu không được điều trị, bệnh có thể chuyển sang dị ứng phế quản, dẫn đến hen phế quản, viêm xoang.
Viêm mũi dị ứng là gì?
Viêm mũi dị ứng là hiện tượng mũi bị viêm, sưng tấy do dị ứng với các tác nhân trong và ngoài cơ thể như bụi, khói, lông, tơ, thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm, áp suất không khí…. Tuy không đe doạ tính mạng, nhưng viêm mũi dị ứng lại gây những khó chịu đáng kể cho người bệnh trong thời gian kéo dài.
Viêm mũi dị ứng xảy ra ở rất nhiều độ t.uổi khác nhau, trong đó có khoảng 8% người trưởng thành mắc phải căn bệnh này. Độ t.uổi phổ biến mắc bệnh cũng khá rộng, dao động từ 21 – 45 t.uổi. Bệnh cũng có thể xảy ra ở người lớn t.uổi và t.rẻ e.m nhưng với tỉ lệ thấp hơn.
Ảnh minh họa
Những dạng viêm mũi dị ứng
Có hai dạng viêm mũi dị ứng phổ biến là viêm mũi dị ứng theo mùa và viêm mũi dị ứng quanh năm. Mỗi dạng có thời gian diễn tiến riêng biệt.
Viêm mũi dị ứng theo mùa
Người mắc bệnh theo mùa thường có các triệu chứng quá mẫn khi có tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng theo từng mùa. Thường gặp nhất là gió mùa, mang theo không khí lạnh; một số phấn hoa dễ gây dị ứng; các loại cây cỏ mọc vào những mùa nhất định,… Nhìn chung dị ứng theo mùa thường chỉ xuất hiện ở bệnh nhân vào một số thời điểm nhất định trong năm do một số tác nhân xuất hiện theo mùa. Các dấu hiệu viêm mũi dị ứng sẽ biến mất khi các tác nhân dị ứng kết thúc mùa của mình.
Viêm mũi dị ứng quanh năm
Tình trạng này thường thường gặp ở người dị ứng với các tác nhân xuất hiện thường xuyên quanh môi trường sống như các loại lông vật nuôi, các loại hoá chất, các loại bụi bẩn, khói t.huốc l.á,… Những yếu tố này rất phổ biến và xuất hiện thường xuyên chung quanh môi trường sống nên rất khó tránh khỏi. Do tiếp xúc với các tác nhân này trong thời gian dài nên hầu như thời điểm nào trong năm người bệnh cũng có thể xuất hiện triệu chứng của bệnh.
Biểu hiện viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng có nhiều biểu hiện dễ nhầm lẫn với cảm cúm và một số bệnh hô hấp khác. Thông thường, người mắc bệnh thường khởi phát các triệu chứng sau khi tiếp xúc với các yếu tố dị ứng trong không khí, sau một đợt nhiễm lạnh (tiếp xúc với gió lạnh, mưa,…). Những biểu hiện viêm mũi dị ứng thường gặp ở bệnh nhân gồm có:
Ảnh minh họa
Ngứa mũi
Là một trong những dấu hiệu sớm nhất của bệnh. Ngứa mũi thường xảy ra khi bắt đầu có dấu hiệu viêm mũi, các niêm mạc mũi có sự xâm nhập của các vi khuẩn, các yếu tố kích ứng, dị ứng. Lúc này cơ thể sẽ có phản ứng ngứa mũi (thường xảy ra kèm với hắt hơi) để cảnh báo sự xâm nhập của vi khuẩn ở khu vực tai mũi họng.
Hắt hơi
Đây là phản xạ tự nhiên của cơ thể khi có các vấn đề về hô hấp nhằm đẩy các tác nhân kích ứng vùng mũi họng và các vi khuẩn ra khỏi khoang mũi. Hắt hơi thường là một tràng liên tục, kéo dài nhiều phút và lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày. Trong suốt đợt viêm mũi, hắt hơi có thể xuất hiện lặp đi lặp lại. Triệu chứng hắt hơi tương đối giống các dấu hiệu của bệnh cảm cúm thông thường, do đó nhiều bệnh nhân nhầm lẫn khi có dấu hiệu hắt hơi.
Ảnh minh họa
Chảy nước mũi
Chảy nước mũi do viêm mũi dị ứng thường xuất hiện sau hoặc cùng lúc với dấu hiệu hắt hơi. Biểu hiện chảy nước mũi cũng khá giống nhiều bệnh hô hấp, tai mũi họng khác. Tuy nhiên, bệnh nhân viêm mũi dị ứng thường chảy nước mũi cả hai bên, nước mũi thường trong suốt, không có mùi bất thường như một số bệnh lý khác.
Tắc ngạt mũi
Biểu hiện tắc ngạt mũi thường xảy ra một thời gian sau quá trình chảy nước mũi. Khi nước mũi chảy quá nhiều sẽ gây ra ngạt mũi cũng như dẫn đến phù nề niêm mạc mũi gây ra ngạt mũi. Tình trạng ngạt mũi có thể xảy ra ở một hoặc hai bên mũi. Trong một số trường hợp có thể dẫn đến khó thở, ngạt thở, khiến người bệnh phải thở bằng miệng.
Đau đầu, mệt mỏi
Người bệnh có thể bị khó thở do tắc ngạt mũi. Điều này khiến cho quá trình lưu thông không khí vào hệ hô hấp và lưu thông lên não ít nhiều bị ảnh hưởng. Từ đó sẽ dẫn đến các triệu chứng mệt mỏi, uể oải, nhức đầu, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, lao động và cuộc sống. Trong một số trường hợp cơn đau do viêm mũi dị ứng còn có thể ảnh hưởng đến các xoang vùng mặt, gây ra những cơn đau xoang.
